فریدون پاوند

هنرمند بێمال راژانی

هنرمند بێمال بێمداد معروف به بێمال راژانی (۱۳۱۵_۱۳۶۶) که با وجود فراز و فرودهای فراوان زندگی قدم های موثری در پاسداشت زبان مادری و اعتلای فرهنگ و هنر کُردی برداشت و از خود آثاری ماندگار چون Filîtê quto, Ferzende begê jelalî, cewer axa, Silêman Paşaو دەها ترانه دیگر به جا گذاشت.
کد خبر : 4810
تاریخ انتشار : دوشنبه ۸ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۲:۲۹
هنرمند بێمال راژانی

هنرمند بێمال بێمداد معروف به بێمال راژانی یکی از مشهورترین دەنگبێژها کُرد بود که متاسفانه چندان مورد توجه قرار ندارد.

 

🔸 هنرمند بێمال راژانی در سال ۱۳۱۵ در روستای زیندشت از توابع شهرستان سلماس در خانواده ای فقیر به دنیا آمد. زندگی بێمال فراز و فرودهای بسیاری دارد، مخصوصاً انتخاب نام بێمال چندان تصادفی نیست و روایت خاص خود را دارد. پدر بێمال ابراهیم و نام مادر او بَسێ بود. زمانی کە مادر بێمال فرزند خود را باردار بود همسرش را از دست داد و به این ترتیب بێمال بدون دیدن چهره پدرش به دنیا آمد. ارباب روستا هم بە دلیل اینکه تا آن زمان ابراهیم فرزند ذکور بزرگی نداشت، اموالش را تصرف و به اطرافیانش بخشید. مادر بێمال در همین حین به ارباب روستا می گوید که من باردار هستم و امکان دارد صاحب پسری شوم. ارباب روستا در پاسخ می گوید اگر پسری به دنیا بیاوری قول میدهم تمام اموال ابراهیم را به شما بازگردانم. اما وقتی بێمال به دنیا می آید، ارباب بر خلاف قول خود اموالشان را به آنها نمی دهد. این باعث می شود که بَسێ نام پسرش را بێمال (بی خانمان) بگذارد.

 

🔸مادر بێمال پس از مدتی با پسر عموی ابراهیم ازدواج می‌کند و بی‌درنگ زیندشت را ترک می‌کنند و به روستای راژان در حوالی منطقه مرگور از توابع بخش سیلوانای ارومیه ساکن می شوند. بێمال در راژان بزرگ شد و در بهار ۱۳۴۲ ازدواج کرد که حاصل آن ازدواج ۷ فرزند بود.

 

🔸در زمستان سال ۶۵ همسر بێمال فوت میکند و بێمال را با ۷ فرزندش تنها می گذارد. سختی های زندگی بێمال را به سمت مشاغل سنگین و سخت سوق می دهد. مخصوصاً برای اینکه بتواند برای خود و فرزندانش امرار معاش کند، به کاسبکاری روی می آورد .

 

🔸در زمستان ۱۳۶۶ که بێمال برای کاسبکاری به ترکیە رفته بود در روستای شکفتان ترکیه بر اثر سقوط بهمن از دوستانش جدا ماند و جان خود را از دست داد و پس از چند روز مردم روستا به محل حادثه باز گشتند و پس از جست و جوهای فراوان به سختی جسد بی جان او را پیدا و بێمال را به روستای راژان منتقل کردند و در کنار قبر همسرش دفن کردند.

 

🔸بێمال مدت های فراوانی به فرهنگ مردم کُرد و موسیقی کُردی خدمت کرد. کارهای هنری بێمال چندین بار مورد توجە قرار گرفت و صدای سوزناک بێمال از رادیو ایروان و رادیو صدای کردستان پخش شد . آهنگ های سوزناکی که روایتگر تاریخ مردمان او بود و پس از گذشت سالیان دراز همچنان ما را به دل تاریخ باز می گردانند و سرگذشت نیاکان ما را با لحنی آهنگین و غمین بازخوازی می کنند . بێمال بدین ترتیب از زبان و فرهنگ خود محافظت کرد و از خود آثار ماندگاری چون Filîtê quto, Ferzende begê jelalî, cewer axa, Silêman Paşa و دەها ترانه دیگر به جا گذاشت.

 

🔸صدای بێمال و اشعار دلنشین او برای کشور و مردمش چنان سوزناک است که با گذشت قریب به چهار دهه تاثیر بسزایی بر احساسات هر شنوندە ای می گذارد . بێمال راژانی مدام می گفت که باید از دایره لغات خود محافظت کنیم، چه از طریق آهنگ، چه لباس یا تکلم بە زبان مادری خود باشد.

 

🔸هنرمند شهیر کردستان ترکیە خانم Eyşeşan ، ترانه Bêmal را در رسای بێمال راژانی سرودە است که هم اکنون نیز این ترانه مورد توجە اکثر خوانندگان و گویندگان کُردزبان ایران و جهان است.

 

🔸اگر چه زندگی هنرمندانی چون بێمال راژانی موضوع تألیفات و مطالعات فراوانی است، اما تا کنون مطالعات چندانی بر آن ها صورت نگرفتە است و این هنرمندان نام آشنا در معرض فراموش شدن قرار گرفتە اند با این حال انتظار می رود نسل جوان دین خود را نسبت به داشته هایشان ادا کنند.

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.