پژواک کتاب در سکوت دشت‌های ارومیه/ نوجوانان ۵۰ روستا چشم‌انتظار کتاب

پژواک کتاب در سکوت دشت‌های ارومیه/ نوجوانان ۵۰ روستا چشم‌انتظار کتاب

در دل روستاهای سرسبز و دورافتاده شهرستان ارومیه، کتابخانه افق دانش راژان به عنوان مرکزی پویا و فعال، نقشی بی‌بدیل در ترویج فرهنگ مطالعه و فعالیت‌های فرهنگی ایفا می‌کند و بیش از ۵۰ روستا را پوشش می‌دهد.

فاطمه صمدزاده: در پهنه وسیع دشت‌های ارومیه، جایی که سکوتش با نجواهای باد در میان گندمزاران در هم می‌آمیزد و عظمت کوهستان‌هایش در دوردست، همچون نگهبانی ابدی ایستاده است، پژواک کتاب طنین‌انداز می‌شود.

کتاب، فراتر از دسته‌ای کاغذ و مرکب، حامل دانایی، پنجره‌ای به سوی اندیشه‌های نو و پلی است به سوی دنیایی پر از امید وروشنایی. در ارومیه کودکانی هستند که هرگز طعم لذت خواندن یک داستان را نچشیده‌اند، جوانانی که عطش آموختنشان با نبود منابع کافی فرو می‌نشیند، و بزرگسالانی که گنجینه تجربیاتشان در غیاب کتاب، مهجور مانده است.

اینجا، در این سکوتِ گاه دلتنگِ دشت‌ها، «پژواک کتاب» آغاز می‌شود. روایتگرانی از جنس عشق به دانش، دل به جاده می‌سپارند تا کتاب را به دورافتاده‌ترین نقاط ارومیه برسانند. آن‌ها راویان صلح و دانشی هستند که با هر صفحه ورق‌خورده، بذری از آگاهی می‌کارند و با هر لبخند کودک کتاب‌به‌دست، امیدی تازه می‌آفرینند.

«کوله سفیر کتاب» نه فقط یک کوله‌پشتی پر از کتاب، بلکه نمادی است از تلاش بی‌وقفه کسانی که به عشق گسترش دانایی، کوله‌بار امید و آگاهی را بر دوش می‌کشند و رهسپار نقاط دورافتاده و محروم ارومیه می‌شوند.

کتابخانه افق دانش راژان به عنوان مرکزی پویا و فعال، نقشی بی‌بدیل در ترویج فرهنگ مطالعه و فعالیت‌های فرهنگی ایفا می‌کند. خبرنگار ایبنا با رضوان کولی‌گوجاری، مسئول پرتلاش این کتابخانه، به گفت‌وگو نشسته و از نزدیک در جریان فعالیت‌های آن قرار گرفته است.

کتابخانه «افق دانش» راژان چه جایگاهی در منطقه دارد؟ و محدوده فعالیت‌های کتابخانه راژان تا کجاست؟

این کتابخانه نمونه‌ای از تلاش با چهار سال فعالیت مستمر با سابقه‌ای طولانی از سال ۱۳۷۴ برای اعتلای فرهنگ در مناطق محروم است و امید است با حمایت‌های بیشتر، چراغ راهنمای دانش و آگاهی در این منطقه روشن بماند.

خدمات این مرکز محدود به جامعه عشایری نیست و روستاهای اطراف را نیز به طور کامل پوشش می‌دهد. با توجه به نبود کتابخانه‌های دیگر در حدود پنجاه روستای اطراف، این کتابخانه به عنوان قطب فرهنگی منطقه، مسئولیت تامین نیازهای مطالعاتی این جوامع را بر عهده گرفته است.

کتابخانه راژان چه تعداد کتاب دارد و بیشتر حوزه‌های کتاب در چه مورد بوده و عضویت و امانت در این کتابخانه به چه صورت است؟

این کتابخانه با در اختیار داشتن بیش از ۱۶۰۰۰ نسخه کتاب و مجله، از کتاب‌های داستانی و تصویری گرفته تا منابع آموزشی برای گروه سنی پیش‌دبستانی و بالاتر، پاسخگوی نیازهای متنوع مخاطبان خود است و عضویت در کتابخانه راژان برای کودکان از سنین پیش‌دبستانی «چهار سال به بالا» آزاد است و در حال حاضر حدود ۶۰۰ عضو ثابت دارد و به طور میانگین ماهانه ۸۰۰ تا ۹۰۰ جلد کتاب به امانت می‌برند.

علاوه بر امانت کتاب، کتابخانه راژان چه فعالیت‌های فرهنگی دیگری برگزار می‌کند؟

این کتابخانه با برگزاری کارگاه‌های آموزشی و فرهنگی متنوع، فضایی پویا و پرنشاط را برای اهالی روستا فراهم آورده است. این کارگاه‌ها شامل کوهنوردی «با هدف ارتقای سطح فرهنگی، سلامت جسمانی و مشارکت اجتماعی»، داستان‌گویی، شعرخوانی، جمع‌خوانی، نقاشی، کاردستی و رنگ‌آمیزی است که با توجه به مناسبت‌های ملی و مذهبی برنامه‌ریزی و اجرا می‌شوند.

طرح «کوله کتاب» بگویید و اینکه و چه هدفی را دنبال می‌کند؟

این طرح ابتکاری است که با همکاری نهادهای مسئول، کتاب‌ها را به مناطقی که امکان تردد خودرو در آن‌ها وجود ندارد، می‌رساند. هدف اصلی این طرح، رساندن کتاب‌های داستانی، آموزشی، علمی و فرهنگی به دست کودکانی است که شاید اولین برخوردشان با دنیای کتاب همین باشد، نوجوانانی که در آستانه شکل‌گیری شخصیت خود هستند و بزرگسالانی که فرصت دسترسی به کتابخانه‌ها را نداشته‌اند. همچنین، ایجاد علاقه‌ای پایدار به خواندن و روشن نگه داشتن چراغ مطالعه در دورافتاده‌ترین نقاط از اهداف این طرح است.

طرح «سفیر کتاب» چیست و چگونه اجرا می‌شود؟

در این طرح نیز تعدادی از دانش‌آموزان به عنوان سفیر معرفی شده و با هماهنگی مدیران مدارس، کتاب‌ها را به روستاها منتقل می‌کنند. این دانش‌آموزان کتاب‌ها را بین همکلاسی‌های خود توزیع کرده و پس از یک هفته، کتاب‌ها تحویل گرفته شده و چرخه امانت کتاب ادامه می‌یابد. هدف این طرح، ترویج فرهنگ مطالعه در میان دانش‌آموزان مدارس اطراف است.

کتابخانه راژان با چه چالش‌هایی روبرو است و چه امیدهایی برای آینده و گسترش فعالیت‌های کتابخانه راژان وجود دارد؟

با وجود فعالیت‌های گسترده، کتابخانه راژان با چالش کمبود نیرو و تک‌نفره بودن کتابخانه مواجه است. به همین دلیل بنده ممجبور هستم ساعات اداری خود را نیز در اینجا سپری کنم و فعالیت‌های فرهنگی خارج از شیفت اداری انجام می‌شود. مشارکت فعال ماموستای روستا در انجمن کتابخانه و تلاش‌ها برای راه‌اندازی طرح‌های جدید، امیدبخش است. همچنین، طرح «شوشه بند» با همکاری دهیاری روستا در پاییز امسال اجرا خواهد شد که در آن، مکانی برای قرار دادن کتاب‌های اضافه در نظر گرفته می‌شود تا علاقه‌مندان بتوانند کتاب‌های بلااستفاده خود را در اختیار دیگران قرار دهند.

هدف اصلی کتابخانه راژان در رساندن کتاب به مناطق محروم چیست؟

تلاش برای برقراری عدالت فرهنگی و اطمینان از اینکه دوری جغرافیایی، مانعی بر سر راه رشد فکری و فرهنگی مردمان منطقه نباشد و در آخر هم بگویم که در حوزه نوجوان کتاب کم داریم و مسئولان کمک حال کتابخانه باشند.