طبیعت گردی و آفرود در دالانپر و سوله‌دوکل مرگور در بخش سیلوانا

امروزه بسیاری از سیاستگذاران و برنامه ریزان، گردشگری را به مثابه ابزاری برای ثبات اقتصادی و توسعه برای جوامع روستایی می دانند. ولی صنعت گردشگری روستایی را باید همانند لبه‌های تیز یک تیغ بدانیم که اگر صحیح و بر اساس اصول و نظم، توسعه و گسترش نیابد، نه تنها به عمران و اصلاح مناطق روستایی کمک نخواهد کرد بلکه اثرات مخرب و جبران ناپذیری را به بخش‌های اجتماعی، اقتصادی، طبیعی، زیست محیطی و… جوامع روستایی و نهایتا کل جامعه برجا خواهد گذاشت (مهردانش و دیگران).

همزمان با بازگشایی تدریجی اماکن گردشگری و احتمال از سرگیری سفرها نگرانی‌هایی هم مطرح است که این سفرها، موج دوم شیوع ویروس کرونا را تشدید کند. دبیر کمیته اماکن گردشگری و فضاهای ورزشی ستاد ملی کرونا از استان‌ها و سایر دستگاه‌ها خواسته آمادگی کامل داشته باشند و نظارت‌ها را بیشتر کنند تا با غفلت، زمینه انتشار مجدد ویروس کرونا ایجاد نشود(خبرگزاری ایسنا).

در دستورالعملی هم که همزمان با رفع محدودیت‌های ترددهای بین استانی صادر شده از مردم خواسته شده هوشمندانه و به وقت ضرورت و با رعایت الزامات بهداشتی و فاصله‌گذاری، سفر بروند. در این دستورالعمل که با عنوان «سفر هوشمند در دوران کرونا» صادر شده ضمن این‌که تاکید می‌کند از انجام سفرهای غیرضروری پرهیز شود، درباره نحوه برخورد با موارد مشکوک به کرونا توصیه می‌کند: در صورت برخورد با پرسنل مشکوک به بیماری کرونا و دارای علائم مربوطه از ادامه فعالیت ایشان جلوگیری شود و بازگشت به کار به ارایه گواهی سلامت از پزشک معتمد متخصص طب کار یا سایر متخصصان معین شده از سوی وزارت بهداشت، منوط باشد.

دستورالعمل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی معین کرده که وظیفه تامین اقلام بهداشتی مورد نیاز برای حفاظت فردی و بهداشتی کارکنان و گردشگران شامل انواع دستکش یکبار مصرف، انواع ماسک، شیلد محافظ، محلول ضدعفونی دست و سطوح در واحدهای اقامتی به عهده مدیر واحد، در پایانه‌ها، راه آهن و فرودگاه فقط برای کارکنان به عهده مدیران این مراکز است. این دستورالعمل به سفرهای داخلی مربوط می‌شود و درباره غربالگری مسافران در ورودی شهرها و یا قرنطینه و یا بازگرداندن مسافران دارای علائم کرونا، اشاره‌ای نداشته، اما استان‌ها، مقاصد سفر و تاسیسات و اماکن گردشگری و حمل و نقل را به رعایت همه پروتکل‌های ستاد ملی کرونا و اجرای روش‌های علمی تایید شده، ملزم کرده است.

چند سالی است که با گرایش بسیاری از افراد به صورت فزاینده‌ای طبیعت گردی و آفرود در بخش سیلوانا و علی‌الخصوص دهستان مرگور در حال گسترش بی‌رویه است و حتی تورهای آفرود، به ‌صورت منظم و پیوسته در مراتع و چراگاه‌های دامداران منطقه در حال انجام است. مسلما با افزایش تورهای گردشگری و ماشین‌های آفرود، مرتع و چراگاه و حتی طبیعتی بکر در آینده نخواهیم داشت. عبور بیش از حد کوهنوردان و ماشین های آفرود باعث نابودی گونه های کم پشت گیاهی و ایجاد فرسایش در خاک می شود و این همان موضوعی است که گاهی برای یک دامدار به خاطر شروع به چرای پیش از موعد میلیون‌ها تومان هزینه(جریمه) در بر دارد، اما متاسفانه این موضوع در مورد غیر دامدارها گویا هیچ محلی از اعراب ندارد.

به قول آقای اولادزاده، فعال محیط زیست به نقل از خبرگزاری برنا: در ایران پایگاه گردشگری طبیعت که مدیریت شده باشد، نداریم. یک‌سری گروه‌های آفرودی هستند که از برخی مسیرهایی که خودشان دل‌شان می‌خواهد عبور می‌کنند و در مکان‌های نامناسب کمپ می‌زنند. کوهنوردانی هم داریم که از مسیرهای تعریف نشده و غیر پاکوب حرکت می‌کنند و صحرانوردانی را داریم که بدون هیچ بررسی اکولوژیکی روی مناطق فعالیت دارند. همه این کارها نیاز به یک پایش دارد تا ما بدانیم آیا این سرزمین ظرفیت حضور این حجم از گردشگر را دارد یا خیر؟ خیلی از فعالیت‌ها به اصطلاح دلسوزانه است اما باز هم باعث آسیب رساندن به طبیعت می‌شود. مثلا هیات‌های کوهنوردی که باید بانی این ساماندهی برای کوهنوردان باشند، برنامه پاکسازی دسته جمعی در کوهستان می‌گذارند. این کار مخرب است چون شاید آن کوه ظرفیت این جمعیت را نداشته باشد که ۱۰۰ نفر همزمان از پاکوب‌ها عبور کنند.

آفرود و ماشین‌های آفرودی به خاطر آسیب زدن به تجدید حیات گونه های گیاهی، کوبیدگی خاک و از بین بردن زایش و رویش گونه‌های گیاهی بایستی در ارتفاعات متوقف گردد زیرا هر اقدامی که باعث تخریب محیط زیست شود بنا بر قانون ممنوع است و بایستی از شرمندگی مسئولین سهل انگار در این حوزه درآمد.

عدم ورود قاطع دستگاه‌های متولی، فقدان قانون ممنوعیت آفرودسواری در مراتع و مناطق اختصاصی و نبود نظارت کافی و لازم بر نقاط مناسب برای انجام این ورزش مخرب، موجب شده است تا این هیولاهای آهنی این بار در مراتع و چراگاه‌های مستعد نابودی، جولان دهند و دیری نخواهد پایید که این آفت مکانیکی و سمبل رفاه در مناطق محروم، دست خشکسالی ها و چرای زودتر از موعد دام را از پشت خواهد بست!

بنابراین از بخشدار محترم بخش سیلوانا و اداره منابع طبیعی تقاضا می‌شود هر چه سریع‌تر به این موضوع رسیدگی نمایند و از مقامات مربوطه تقاضا می نمایم که از ورود خودروهای آفرود ممانعت بعمل آورده و نیز تورهای گردشگری خارج از استان را که در این برهه از شیوع مجدد کرونا برغم دستورالعمل سفر وزارت میراث فرهنگی و گردشگری بدون نظارت کافی در مبادی ورودی و خروجی انجام می‌شود را براساس غربالگری مسافران در ورودی شهرها و یا قرنطینه و یا بازگرداندن مسافران دارای علائم کرونا، را که هر چند هیچ اشاره‌ای به آن نگشته، اما استان‌ها، مقاصد سفر و تاسیسات و اماکن گردشگری و حمل و نقل را به رعایت همه پروتکل‌های ستاد ملی کرونا و اجرای روش‌های علمی تایید شده، ملزم کرده است، اجرایی نمایند.

منبع: اختصاصی