جشنواره سیلوانا؛ فرصتی طلایی برای معرفی ثروت ها و ظرفیت های فرهنگی – گردشگری غرب ارومیه

روزهای ۲۹ تا جمعه ۳۱ خردادماه زمان مناسبی برای برگزاری جشنواره ای بزرگ و پر از زیبایی و جذابیت بود در بخش سیلوانا و در کوهپایه سرسبز و همچنان بهاری « دالامپر و بوز سینا ». روستا ( = شهر) دیزج مرگور (مرگه وَر)در جنوب این منطقه میزبان این برنامه و جشنواره باشکوه بود. برای

کد خبر : 3473
تاریخ انتشار : جمعه ۷ تیر ۱۳۹۸ - ۲۱:۰۴

روزهای ۲۹ تا جمعه ۳۱ خردادماه زمان مناسبی برای برگزاری جشنواره ای بزرگ و پر از زیبایی و جذابیت بود در بخش سیلوانا و در کوهپایه سرسبز و همچنان بهاری « دالامپر و بوز سینا ».

روستا ( = شهر) دیزج مرگور (مرگه وَر)در جنوب این منطقه میزبان این برنامه و جشنواره باشکوه بود. برای نگارنده این سطور که برای نخستین بار از منطقه بازدید می کردم سپیدپوش بودن کوهها و سرسبزی دامنه ها و دشت مرگور درست در روزهای پایانی خردادماه ،شگفت آور بود. البته نکته دیگری هم که همان ابتدا جلب توجه می کرد و به همان اندازه حیرت آور بود، جاده پرترددِ نسبتا”خطرناکِ کوهستانی ارومیه –بند – سیلوانا بود.

جاده منتهی به مکان برگزاری جشنواره از دوراهی سیلوانا – دیزج بطور غیر منتظره ای پرتردد و شلوغ بود.این جاده کم عرض و پر از دست انداز و خرابی و … نیز هست. آدم از این دسترسی بسیار نامناسب و پر از خرابی ناخودآگاه هم ناراحت می شود و هم لجش می گیرد که واقعا” چطور این « بهشت خدادای » می تواند اینقدر صعب الوصول باشد؟!.

این « جشنواره سیلوانا »، چهارمین است . بدین معنا که سیلوانا تجربه ۳ جشنواره مشابه را پشت سرگذاشته است.نخستین و سومین جشنواره سیلوانا طی سال های ۹۴ و ۹۷ در روستای زیوه و دومین آن نیز سال ۹۵ در دیزج برگزار شده است.

جشنواره چهارم

نگارنده این سطور تنها موفق به حضور در روز پایانی جشنواره و آیین اختتامیه آن گردید.عصر روز جمعه ۳۱ خرداد که پس از طی مسیری طولانی در جاده ای نچندان مناسبِ آمد و شد میهمانان جشنواره و گردشگران، به مدخل و ورودی محوطه جشنواره رسیدیم غلغله جمعیت و خودرو های سواری بود!. بلاخره گوشه ای در همان اول محدوده پارکینگ پیش بینی شده، کنار مسیل رودخانه ماشین را پارک کرده و باتفاق خانواده، راهی نسبتا” طولانی ( حدود۳۰۰- ۲۰۰ متر) در راه خاکی و پر گرد و خاک پشت سر گذاشتیم تا به جمعیت کثیری رسیدیم که مقابل سن نسبتا” کوچکی نشسته یا ایستاده بودند و از سوی دیگر سر و صدای فوق العاده زیاد بلندگوهای اطراف محوطه تقریبا” گوشخراش و تا اندازه ای آزار دهنده، جشنواره را تمام و کمال فراگرفته بود.

در یک نگاه، مظلومیت های آشکاری از ظواهر جشنواره به چشم می آمد. سن که با داربست با کمترین دکور و تزیین شایسته یک جشنواره فرهنگی -گردشگری شکل گرفته بود، شاید برای نخستین جشنواره سیلوانا مناسب ، اما قطعا” درخور چهارمین جشنواره نبود!. با این وجود دو مجری آقا و خانم جوان هر دو آراسته به لباس زیبای کردی چنان این مجلس را گرم کرده بودند که اگر آفتاب داغ پایان خرداد و سن نچندان جذابش، نادیده گرفته می شد! جشنواره غوغایی تمام عیار و معرکه ای هیجان برانگیز و دلچسب و جذاب بود.

بانوی جوان با لباس آبی رنگ زیبایش و صدایی پخته و خوش آهنگ با اشعاری کوتاه بخوبی از پس جلب توجه مخاطبانش برآمده بود و آقای آزاد یوسفی که گفته شد خود مدیر نشریه کردی « ولات» ارومیه است، لابه لای ابیات و اشعار همکارش با تشویق های « بژی» و « هر بژی» گرمای شور و هیجان حاضران را هر لحظه بیش تر می ساخت و در پایان « چه پِک- چه پک » گفتن او آبشاری از دست زدن و کفِ مرتب و مکرر را راه می انداخت. خلاصه اینکه این حال و هوای پر شور و نشاط جشنواره همان ابتدا هر میهمان و تازه واردی را عمیقا” جذب خود و در جایش حتی برای ساعت ها میخکوب می کرد به گونه ای که دیگر هر اشکال و یا کم و کاستی در برنامه جشنواره قابل اغماض بود!.

سخنران ها یکی – یکی پشت تریبون می آمدند اما بدلیل همهمه ای که بین جمعیت حاضران اعم از زنان و مردان و جوانان و نوجوانان و کودکان و ..، میهمانان ویژه و هیات همراه و… جاری بود، بیشتر از شنیده شدن سخنان تخصصی و عالمانه شان ، داد و هواری گوشخراش در فضای مجموعه را به دنبال داشت.همهمه و سروصدای موجود چندان اجازه تمرکز و مانور لازم به آنان نمی داد.خوب بیاد دارم که شاعری محلی آن چنان بانگ برداشته و – بی شک- کیفور از احساس خوشَش فریاد می کشید که شاید تنها نگران سن بالا و حجم حنجره اش بودم و کمتر متوجه واژگان وزین و مضمون و معنای اشعارش!.

گروه های ” هل پرکه ” ( گروه های هماهنگ و آراسته رقص کردی ) با لباس های زیبا و آن کمربند خوش چین و گره، با اعلان مجری یکی یکی وارد میدان اجرای هنری وارد می شدند و دقایقی چند با موسیقی “زمینه” اش به زیبایی تمام مخاطبان و حاضران را جلب هنرشان می نمودند و مجری باز بانگ بر می زد: « چه پِک»، « چه پِک»، ….« هر بژی»!.

صحنه زیبایِ آمد و شد زنان و مردان ، دختران و پسران و کودکان و هنرمندان با آن لباس های رنگ و وارنگ بسیار چشم گیر بود.تفاوت و تمایز مناطق و روستاها با تنوع لباس های خوش رنگ شان کاملا” بچشم می آمد و باید اقرار کرد که یکی از جذابیت های این جشنواره همین تنوع لباس کردها بود.

اما مقابل سن، سکوئی نچندان مناسب برای دوربین فیلمبرداری ویژه ضبط جشنواره قرار داشت که کاملا” مانع دید حاضران مستقر در پشت سکو بود.گروه های ورزشی جوانان و کودکان نیز با لباس های ورزشی یا محلی بر روی تشک ورزشی وسط معرکه مستقر و یا در آمد و شد بودند.علاوه بر گروه های هل پرکه گروه رقص ترکی هم میهمان امروزشان بود و چه کار خوبی!. برگزار کنندگان به نیکی و درستی از سایر اقوام نیز دعوت به حضور و هنرنمایی کرده بودند.مجری برنامه هر از گاهی با افتخار تعلق این جشنواره به همه اقوام و ادیان و مذاهب شهر تاریخی ارومیه را یادآور می شد و البته از برگزاری برنامه اخیر هفتگی شورای شهر مرکز استان بدون حضور و نمایش رقص آیینی کردها نیز انتقاد کرد.

یکی از دیگر جاذبه های جشنواره سیلوانا، نمایشگاه توانمندی های منطقه در غرفه های طرفین سن و پیرامون محوزه بود. در اینجا تعدادی سیاه چادر (به زبان کردی: ره ش مال) و غرفه های دستاورد ها و محصولات روستایی و عشایری برپا شده بود که با زیبایی تمام طراحی و آراسته ،و گردانندگانشان که خانواده های کرد روستاها و دهستان های مختلف سیلوانا بودند با لباس های زیبا و محصولات و تولیدات کم نظیرشان آماده پذیرش میهمانان بودند

اختتامیه جشنواره سه روزه سیلوانا با حضور فرماندار ارومیه و شمار قابل توجهی از افراد سرشناس از استان و بیرون از استان شامل مقامات و نیز نویسندگان، پژوهشگران، هنرمندان و ورزشکارانی برجسته در غروب دل انگیز آدینه روز پایانی خرداد ماه ۹۸ به انجامش رسید. حسن ختام جشنواره آیین کهن ” هلپرکه ” مقدس، نماد و نشان ” هستی ، شادمانی و اتحاد و استواری همیشگی ” قوم کرد سرافراز بود. دقایقی ایستادن و گوش دادن و بنوعی دل دادن به نوای موسیقی نوستالژیک و انرژی بخش و غرق شدن در عمق حرکات زیبا و معنادار ” هل په رکه “” همزمان و همراه با غروب خورشید عالمتاب در ” بک گراند ” سپیدپوش کوهستان آرام و باشکوهه دالامپر و بوز سینا . اما سفر کوتاه گردونه مهر خود نویدبخش سپیده دمی دیگر و برآمدن دیگر باره روز و روزگار و آغاز راهیست تازه در مسیر آینده ای روشن، همانا : پنجمین جشنواره سیلوانا در ” شهر تازه تاسیس” دیزج !. به امید آن روز، و روزهای آبادانی و توسعه و خوشی و خوشبختی مردم نجیب و درخشش برازنده ” سیلوانا” .

نقد جشنواره سیلوانا

در فضای مجازی به برخی نقدها و جدل ها در باره خوب یا بد بودن و نقاط قوت و ضعف جشنواره فرهنگی-گردشگری سیلوانا برخوردم که عمده یا برگزار کنندگان و همکاران و هم اندیشان آنها مدافع جشنواره بودند یا مخالفان جدی و سرسخت آن .آنچه مسلم است برگزاری این جشنواره باشکوه، کاری بزرگ و بس ارزشمند است و بی شک باید برگزارکنندگان و مسءولان و مجریانش را تحسین و تقدیر نمود و در مقابل مخالفان و منتقدان جشنواره فهرستی بلند از کم و کاستی ها و اشکالات و ایراداتش را ردیف می کردند.از نظر نگارنده این سطور که تنها موفقیت و سربلندی مردم خوب و نجیب سیلوانا را آرزو می نماید، توفیقات، امتیازات و خوب و بد های این جشنواره ؛ صریح و بی اغماض به این شرح می باشند:

*امتیازات: 

۱-تلاش و همت بزرگان و مردم عزیز و نجیب سیلوانا با دست خالی و علیرغم انفعال مسءولان عالی استان و عدم حمایت و مشارکت لازم در برگزاری جشنواره سالانه سیلوانا قابل تحسین و تشویق و تقدیر است.

۲-حضور میهمانان قابل توجهی از سراسر کشور نشان دهنده پتانسیل خوب و بالای سیلوانا در استان و خارج از استان است باید برای استفاده و بهره برداری همه جانبه از این پتانسیل باید درست هم اندیشی و برنامه ریزی کرد.

۳-زمان برگزاری هم زمان خوبیست و هنوز زیبایی های طبیعی منطقه برقرار و مخاطبان و میهمانان میتوانند از مناظر و طبیعت زیبایش بهره ببرند.

۴-حضور گروه های هنری از استان و کردستان و خراسان و …بی تردید امتیاز برجسته این جشنواره بود.

۵-دعوت مهربانانه و محترمانه و پیگیری مطلوب از میهمانان ارزشمند و قابل تحسین است .

۶-حضور گرم و پرشور و مشارکت جانانه جوانان با لباس محلی و روی خوش و استقبال و نهایت احترام با میهمانان از ارزش های قابل افتخار جشنواره است.

۷-حضور گرم و مشارکت مردم شریف منطقه نیز با لباس های رنگارنگ محلی و بهمراه خانواده عالی لبخند بلب و شادمان چشمگیر بود.

۸-مجریان جشنواره عالی بودند و بی نظیر

۹-برگزاری برنامه و میزبانی هزاران تن میهمان و اهالی مهربان و خوش برخورد و خوش مشرب آن هم در ۳ روز کاریست بس سترگ و قابل ستایش. دولت باید از این اقدام همه جانبه حمایت و پشتیبانی نماید.

۱۰-نظمی نسبی و قابل قبول (تا این مرحله!) بر برنامه حاکم بود.

۱۱-غرفه ها و ره شمال ها بنظرم منظم و مرتب و عالی بودند و بخوبی در خدمت جشنواره و همراه بودند.

۱۲-گروه های فیلمبرداری و ثبت و ضبط جشننواره مجهز و عالی و بالاتر از حد انتطار بودند.

۱۳- توجه و احترام مردم محل و اهالی به میهمانان و تعارف و تکریم و اصرار بویژه میهمانان راه دور تحسین وتقدیر آمیز بود.

۱۴-پتانسیل و انرژی حاصله از این جشنواره فوق العاده بود. سطح و شان اینگونه جشنواره ها را همین انرژی حاصله و قدرت اثربخشی و برد کیفی در محل(مردم و بویژه نسل جدید)، در سطح استان ، سطح فرا استانی و منطقه ای و النهایه سطح ملی و نیز بین المللی تعیین می کند. اگر قرار بود سازمان و نهادی متولی این جشنواره را سطح بندی می کرد بی گمان جشنواره سیلوانا در بالاترین سطح -می تواند- قرار گیرد!

۱۵-بعنوان یک کارشناس خبره میراث فرهنگی و گردشگری این جشنواره را یک رویداد بزرگ گردشگری فرهنگی دیدم و ساماندهی و مدیریت دقیقتر و جدی تر آن را در آینده فرصتی بی نظیر برای جهش بخش سیلوانا در راه جلب توجه منطقه ای و ملی و فعال نمودن ظرفیت های اقتصاد گردشگری ، جذب سرمایه گذار ها و توسعه پایدار آن می دانم.

* کاستی ها:

۱-جاده نامناسب و تاحدودی خطرناک برای خیل مسافران و گردشگران و میهمانانی که به سرعت قابل توجهی در مسیر جشنواره در آمد و شد بودند.

۲-موقعیت نامناسب برگزاری جشنواره

۳-موقعیت نامناسب و ناکافی و پیچیده پارکینگ

۴-سن نامناسب و دور از شان جشنواره(سن نقطه کانونی و مرکز ثقل برنامه است و باید به این بخش بیش از هر جزء دیگر جشنواره تمرکز داشت از همه جهت)

۵-چیدمان نامناسب صندلی ها و تقسیم بندی غیر حرفه ای فضاهای قرارگیری میهمانان

۶-سیستم صوتی نامناسب و گوشخراش(متاسفانه این مشکل بیشترین اثر را در تنزل کیفیت برنامه های جشنواره می گذاشت!)

۷-محوطه و زمین نامناسب برگزاری جشنواره

۸-تا حدودی بی نظمی و عدم مدیریت مناسب افراد حاضر در سن و آمد و شد سخنرانان و میهمانان

۹-باید در آینده بخش برنامه ریزی بهره مندی اقتصادی جشنواره نیز جداگانه اتاق فکر داشته باشد و برنامه ریزی بهتری داشته باشد .پتانسیل اقتصادی جشنواره باید جدی تر گرفته شود. جشنواره نباید صرفا” هزینه کردن باشد.

۱۰-با توجه به بند ۹ باید برای میهمانات ویژه نیز فکر هدایایی و یا یادگارهایی هر چند کوجک (و بلحاظ مادی کم ارزش) بشود.

۱۱-تبلیغات مسیر و راهنماهای جشنواره تا دیزج ضعیف بود.

به قلم  قدیر افروند، مدیر مرکز باستان شناسی میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تهران


۸

ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 9 در انتظار بررسی : 9 انتشار یافته : ۰
  • نظرات ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیران سایت منتشر خواهد شد.
  • نظراتی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • نظراتی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نخواهد شد.