گزارشی از نخستین کنسرت دەنگبێژی ارومیه

آوازهایی از دل تاریخ / گزارشی از نخستین کنسرت کوردی گروه دەنگبێژی در ارومیه

✍️بقلم فریدون پاوند ـ خبرنگار

در عصری که موسیقی مدرن با جلوه‌های پرزرق‌وبرقش، صحنه‌ها را اشغال کرده، گاه صدایی برمی‌خیزد از ژرفای تاریخ، از دل کوهستان‌ها، دشت‌ها و زخمه‌های خاموش یک ملت؛ صدایی که نه برای تفنن، بلکه برای روایت آمده است. چنین صدایی، شامگاه پنج‌شنبه هشتم خرداد ۱۴۰۴ به همت موسسه فرهنگی هنری “آوای ماندگار چاوشی”، در سالن شمس مجتمع فرهنگی و هنری ارومیه طنین‌انداز شد، جایی که نخستین کنسرت کوردی گروه «دەنگبێژی» با حضور اساتید برجسته این هنر سنتی برگزار شد.

در این رویداد کم‌نظیر، چهره‌هایی چون ماموستا قنیاس حمیدزاده، کاویس میلانی، مصطفی بروکی و مناف شابویی، با صدایی پر از تاریخ، درد، عشق و حماسه، شنوندگان را به سفری معنوی بردند؛ سفری از دشت‌های خون‌خورده تا قصه‌های عاشقانه روستاهای کوردستان، از افسانه‌های خاموش‌شده تا فریادهای بی‌صدا مانده.

کنسرت در دو سانس برگزار شد و سالن مملو از مخاطب بود؛ مخاطبینی از همه نسل‌ها، پیرمردانی با با موهای سفید سر که گویی صدای دهه‌های دور را بازمی‌شنیدند، جوانانی با چشمانی درخشان از شور و احترام، و نوجوانانی که شاید برای نخستین بار با بخشی از هویت فرهنگی خود روبه‌رو می‌شدند. این استقبال گسترده، نشانه‌ای روشن از پیوند ناگسستنی مردم با ریشه‌ها و روایت‌هایی است که پیش از آن‌که نوشته شوند، خوانده و شنیده شده‌اند.

دەنگبێژی، هنری است زاده تاریخ شفاهی کوردستان؛ شیوه‌ای از روایت و آواز که پیش از اختراع قلم، پیش از ثبت وقایع در کاغذ و سند، زبان حافظه و احساسات یک ملت بوده است. هنری که بدون تکیه به ساز، با تنهایی صدا، می‌تواند جهانی از احساس را ترسیم کند. هنوز معلوم نیست اولین دەنگبێژ کیست و در کجا لب به روایت گشود، اما آن‌چه مسلم است، نقش بی‌بدیل این هنرمندان در حفظ حافظه جمعی، مقاومت فرهنگی و تداوم هویت قومی است.

در این کنسرت، هنرمندان نه‌تنها به اجرای قطعات موسیقایی پرداختند، بلکه در هر نغمه، قصه‌ای روایت کردند؛ قصه‌هایی که گاه از دل عشق می‌آمد و گاه از زخم تبعید، مهاجرت، فقر و فراموشی. آنچه در این شب رخ داد، بازخوانی تاریخ نبود، بلکه زندگی دوباره آن بود، با صدایی زنده، پیش چشم نسلی که شاید تنها نامی از «دەنگبێژ» شنیده بود.

در دورانی که فرهنگ‌ها در گرداب یکنواختی رسانه‌ای در حال رنگ‌باختن‌اند، احیای هنرهایی چون دەنگبێژی نه تنها نوعی بازگشت به خویشتن است، بلکه اقدامی هوشمندانه برای پیوند سنت با زیست مدرن نیز به شمار می‌آید. این کنسرت، تنها یک شب موسیقایی نبود؛ بلکه آغازگر مسیری تازه برای بازتعریف و باززنده‌سازی یکی از اصیل‌ترین سنت‌های فرهنگی در منطقه کوردنشین ایران بود.

پایان گزارش